Rhaglenni buddsoddi ffyniant bro a chymunedol Llywodraeth y DU

Fel rhan o’i agenda ffyniant bro (fel y amlinellwyd yn y Papur Gwyn Ffyniant Bro), mae Llywodraeth y DU wedi cyhoeddi pedair rhaglen buddsoddi hyd yn hyn. 

Mae’r rhaglenni yma yn cymryd lle’r Cronfeydd Ewropeaidd oedd ar gael yn flaenorol yng Nghymru ac wedi’u gweinyddu gan Lywodraeth Cymru.

Mae Llywodraeth DU hefyd wedi cyflwyno Bil Ffyniant Bro ac Adfywio (Saesneg yn unig) yn senedd y DU. 

Cyflwynir rhagor o wybodaeth ynglŷn â’r rhaglenni buddsoddi isod.

Bydd y Gronfa Ffyniant Bro yn weithredol tan Mawrth 2025 ac yn buddsoddi £4.8 biliwn ar draws y DU. 

Mae’r gronfa yn cyllido prosiectau cyfalaf mawr a bydd yn cefnogi: 

  • adfywio canol trefi a’r stryd fawr (hyd at £20 miliwn)
  • asedau diwylliannol a threftadaeth (hyd at £20 miliwn) 
  • prosiectau trafnidiaeth leol (hyd at £50 miliwn) 

Dim ond awdurdodau lleol all gyflwyno cais i’r Gronfa

Gall ardaloedd cyflwyno un cais ar gyfer pob Etholaeth Seneddol o fewn eu ffiniau ac un cais trafnidiaeth leol.  Gall Cyngor Gwynedd felly gyflwyno hyd at dri chais. 

Cynhaliwyd rownd gyntaf y Gronfa Ffyniant Bro yn 2021.  Nid oedd unrhyw geisiadau o Wynedd yn llwyddiannus. 

Cyflwynodd Cyngor Gwynedd 3 cais i ail rownd Cronfa Ffyniant Bro mis Awst 2022. 

  • Bywiogi Bangor – pecyn o gynlluniau yn cynnwys datblygiad Canolfan Iechyd a Lles, gwelliannau amgylcheddol i Bae Hirael, gwella cysylltedd oddi fewn i’r Ddinas a gwedd gyntaf o Ysgol Feddygol Gogledd Cymru. Cynllun yn cyplysu ymyraethau yn gysylltiedig a iechyd a lles tra yn adfywio canol y ddinas.    
  • Coridor Gwyrdd Ardudwy - pecyn yn cynnwys adeiladu ffordd newydd i osgoi pentref Llanbedr, chreu mynediad newydd i’r maes awyr presennol yn ogystal â chyflwyno gwelliannau ehangach i’r ddarpariaeth cerdded a beicio, safleoedd bws a gwasanaeth gwefru ceir trydanol ar hyd coridor y A496 yn ardal Ardudwy
  • Llewyrch o’r Llechi 2023 – Pecyn o gynlluniau ar draws 3 o gymunedau y dyffrynnoedd llechi Gwynedd sydd yn adnabod cyfleon i uchafu ar y buddion i’r gymuned leol a’r economi yn sgil dynodiad Safle Treftadaeth y Byd yn ôl yn 2021. Cynllun sydd yn cynnig cyfleoedd a datblygiadau sydd yn cyfrannu tuag at adfywio y cymunedau hyn. Pecyn penodol yn canolbwyntio ar gynlluniau yn Ogwen, Peris a Ffestiniog. 

Bu i Lywodraeth Prydain yn Ionawr gyhoeddi’r cynlluniau llwyddiannus ar gyfer ail rownd Cronfa Ffyniant Bro. Derbyniwyd cadarnhad fod Llewyrch o’r Llechi yn llwyddiannus gyda buddsoddiad o £18.8m drwy Gronfa Ffyniant Bro tuag at becyn cyflawn werth tua £27m.

Mwy o wybodaeth am y Gronfa Ffyniant Bro  

Mae Llywodraeth y DU wedi cyhoeddi eu bod am ymestyn y Gronfa tan 31 Mawrth 2026. Felly, bydd gweithgareddau i wella’r ardal, a chyfleoedd newydd i bobl yn parhau am flwyddyn ychwanegol. Mae £42.4 miliwn ychwanegol wedi ei glustnodi i ranbarth Gogledd Cymru ar gyfer 2025-26, a £8 miliwn ohono wedi ei glustnodi i brosiectau yng Ngwynedd.

Ers 2022, mae Cyngor Gwynedd gyda’i bartneriaid wedi adnabod a chydweithio â chymunedau, busnesau a sefydliadau ar draws y sir i wneud y mwyaf o fuddsoddiad gwerth £24.4 miliwn o Gronfa Ffyniant Gyffredin y DG (UKSPF). 

Dyma rai o’r buddion i Wynedd o’r prosiectau hyd yn hyn:

  • 1882 o gyfleoedd gwirfoddol wedi eu cefnogi
  • 1033 o ddigwyddiadau a gweithgareddau lleol wedi eu cefnogi
  • 64 o gyfleusterau wedi eu hadeiladu o’r newydd neu wedi eu gwella
  • 335 o gartrefi wedi cael gwelliannau effeithlonrwydd ynni
  • 131 o swyddi wedi eu creu o’r newydd
  • 216 o swyddi oedd mewn perygl wedi eu diogelu
  • 41 tunnell o ostyngiad cyfatebol mewn CO2

Mae’r ffilm Dathlu Llwyddiant yn dangos rhai o’r 40 o brosiectau gafodd arian yn ystod cyfnod 2022-25 y Gronfa. Gallwch ddarllen hanes y gwahaniaeth mae’r prosiectau wedi ei wneud i bobl a chymunedau Gwynedd hefyd yn y llyfryn yma

Mwy o wybodaeth am Cronfa Ffyniant Gyffredin: Gwynedd

Roedd y Gronfa Perchnogaeth Gymunedol (COF) ar gyfer cymunedau ledled y DU i'w helpu i gymryd perchnogaeth ar asedau oedd mewn perygl o gael eu cau.

Roedd grwpiau cymunedol a gwirfoddol yn gallu ymgeisio am arian i brynu a/neu adnewyddu asedau a chyfleusterau i’w rhedeg er lles y gymuned leol.  

Caeodd y gronfa ar ddiwedd mis Mawrth 2025.

Mwy o wybodaeth am y Gronfa Perchnogaeth Gymunedol (Nodwch nid yw tudalen Gymraeg ar wefan Llywodraeth y DU wedi ei diweddaru)

Mae’r wybodaeth ddiweddaraf ar y dudalen yma

Yn 2021, darparodd Llywodraeth y DU £200 miliwn ar draws y DU fel mesur interim cyn cyhoeddi Cronfa Ffyniant Gyffredin y DU. 

Cyflwynwyd ceisiadau i Lywodraeth y DU trwy law Cyngor Gwynedd, yn dilyn galwad agored a phroses blaenoriaethu. 

Roedd naw cais o Wynedd yn llwyddiannus gan sicrhau £2.61 miliwn. Rhaid i bob prosiect fod wedi cwblhau cyn 31 Rhagfyr 2022. 

Gweld mwy o wybodaeth am brosiectau lleol 

ac

Mwy o wybodaeth am y Gronfa Adfywio Cymunedol 


Cysylltu â ni

Os oes gennych unrhyw ymholiadau, e-bostiwch: FfyniantBroDU@gwynedd.llyw.cymru

 

Ffyniant Bro