Rhaglenni buddsoddi ffyniant bro a chymunedol Llywodraeth y DU

Bydd y Gronfa Ffyniant Bro yn weithredol tan Mawrth 2025 ac yn buddsoddi £4.8 biliwn ar draws y DU. 

Mae’r gronfa yn cyllido prosiectau cyfalaf mawr a bydd yn cefnogi: 

• adfywio canol trefi a’r stryd fawr (hyd at £20 miliwn)
• asedau diwylliannol a threftadaeth (hyd at £20 miliwn) 
• prosiectau trafnidiaeth leol (hyd at £50 miliwn) 

Dim ond awdurdodau lleol all gyflwyno cais i’r Gronfa

Gall ardaloedd cyflwyno un cais ar gyfer pob Etholaeth Seneddol o fewn eu ffiniau ac un cais trafnidiaeth leol.  Gall Cyngor Gwynedd felly gyflwyno hyd at dri chais. 

Cynhaliwyd rownd gyntaf y Gronfa Ffyniant Bro yn 2021.  Nid oedd unrhyw geisiadau o Wynedd yn llwyddiannus. 

Cyflwynodd Cyngor Gwynedd 3 cais i ail rownd Cronfa Ffyniant Bro mis Awst 2022. 

• Bywiogi Bangor – pecyn o gynlluniau yn cynnwys datblygiad Canolfan Iechyd a Lles, gwelliannau amgylcheddol i Bae Hirael, gwella cysylltedd oddi fewn i’r Ddinas a gwedd gyntaf o Ysgol Feddygol Gogledd Cymru. Cynllun yn cyplysu ymyraethau yn gysylltiedig a iechyd a lles tra yn adfywio canol y ddinas.    
• Coridor Gwyrdd Ardudwy - pecyn yn cynnwys adeiladu ffordd newydd i osgoi pentref Llanbedr, chreu mynediad newydd i’r maes awyr presennol yn ogystal â chyflwyno gwelliannau ehangach i’r ddarpariaeth cerdded a beicio, safleoedd bws a gwasanaeth gwefru ceir trydanol ar hyd coridor y A496 yn ardal Ardudwy
• Llewyrch o’r Llechi 2023 – Pecyn o gynlluniau ar draws 3 o gymunedau y dyffrynnoedd llechi Gwynedd sydd yn adnabod cyfleon i uchafu ar y buddion i’r gymuned leol a’r economi yn sgil dynodiad Safle Treftadaeth y Byd yn ôl yn 2021. Cynllun sydd yn cynnig cyfleoedd a datblygiadau sydd yn cyfrannu tuag at adfywio y cymunedau hyn. Pecyn penodol yn canolbwyntio ar gynlluniau yn Ogwen, Peris a Ffestiniog. 

Bu i Lywodraeth Prydain yn Ionawr gyhoeddi’r cynlluniau llwyddiannus ar gyfer ail rownd Cronfa Ffyniant Bro. Derbyniwyd cadarnhad fod Llewyrch o’r Llechi yn llwyddiannus gyda buddsoddiad o £18.8m drwy Gronfa Ffyniant Bro tuag at becyn cyflawn werth tua £27m.

Mwy o wybodaeth am y Gronfa Ffyniant Bro  

Ers 2022, mae Cyngor Gwynedd gyda’i bartneriaid wedi adnabod a chydweithio â chymunedau, busnesau a sefydliadau ar draws y sir i wneud y mwyaf o fuddsoddiad gwerth £24.4 miliwn o Gronfa Ffyniant Gyffredin y DG (UKSPF). 

Dyma rai o’r buddion i Wynedd o’r prosiectau hyd yn hyn:

• 1882 o gyfleoedd gwirfoddol wedi eu cefnogi
• 1033 o ddigwyddiadau a gweithgareddau lleol wedi eu cefnogi
• 64 o gyfleusterau wedi eu hadeiladu o’r newydd neu wedi eu gwella
• 335 o gartrefi wedi cael gwelliannau effeithlonrwydd ynni
• 131 o swyddi wedi eu creu o’r newydd
• 216 o swyddi oedd mewn perygl wedi eu diogelu
• 41 tunnell o ostyngiad cyfatebol mewn CO₂

Mae’r ffilm Dathlu Llwyddiant yn dangos rhai o’r 40 o brosiectau gafodd arian yn ystod cyfnod 2022-25 y Gronfa. Gallwch ddarllen hanes y gwahaniaeth mae’r prosiectau wedi ei wneud i bobl a chymunedau Gwynedd hefyd yn y llyfryn yma

Mae Llywodraeth y DU wedi cyhoeddi eu bod am ymestyn y Gronfa tan 31 Mawrth 2026. Nod yr estyniad yw pontio o’r rhaglen UKSPF sydd eisoes yn bodoli i raglen ariannu newydd yn y dyfodol. Bydd rhanbarth Gogledd Cymru yn derbyn £42.4 miliwn ychwanegol ar gyfer 2025-26, gyda £7.9 miliwn ohono wedi ei glustnodi i brosiectau yng Ngwynedd.

Er mwyn gallu gweithredu yn gyflym ac yn effeithiol yn ystod y flwyddyn bontio, mae Cyngor Gwynedd wedi comisiynu prosiectau fydd yn datblygu gwasanaethau a gweithgareddau a fu’n llwyddiannus yn ystod y cyfnod blaenorol.  Bydd 14 o brosiectau yn derbyn cyfran o’r arian mae Gwynedd yn ei dderbyn o’r Gronfa ar gyfer y flwyddyn 2025-2026. Bydd hyn yn golygu fod  gwasanaethau, gweithgareddau a chyfleoedd newydd yn parhau i gael eu cynnig i gymunedau a mentrau’r sir.

Mwy o wybodaeth am Cronfa Ffyniant Gyffredin: Gwynedd

Roedd y Gronfa Perchnogaeth Gymunedol (COF) ar gyfer cymunedau ledled y DU i'w helpu i gymryd perchnogaeth ar asedau oedd mewn perygl o gael eu cau.

Roedd grwpiau cymunedol a gwirfoddol yn gallu ymgeisio am arian i brynu a/neu adnewyddu asedau a chyfleusterau i’w rhedeg er lles y gymuned leol.  

Caeodd y gronfa ar ddiwedd mis Mawrth 2025.

Mwy o wybodaeth am y Gronfa Perchnogaeth Gymunedol (Nodwch nid yw tudalen Gymraeg ar wefan Llywodraeth y DU wedi ei diweddaru)

Mae’r wybodaeth ddiweddaraf ar y dudalen yma

Yn 2021, darparodd Llywodraeth y DU £200 miliwn ar draws y DU fel mesur interim cyn cyhoeddi Cronfa Ffyniant Gyffredin y DU. 

Cyflwynwyd ceisiadau i Lywodraeth y DU trwy law Cyngor Gwynedd, yn dilyn galwad agored a phroses blaenoriaethu. 

Roedd naw cais o Wynedd yn llwyddiannus gan sicrhau £2.61 miliwn. Rhaid i bob prosiect fod wedi cwblhau cyn 31 Rhagfyr 2022. 

Gweld mwy o wybodaeth am brosiectau lleol 

ac

Mwy o wybodaeth am y Gronfa Adfywio Cymunedol