Gostyngiadau, rhyddhad ac eiddo gwag

Gostyngiad Busnesau Bach

Mae rhai busnesau yn gymwys am ryddhad llawn (100%) ac eraill i lefelau llai (sy’n gostwng yn raddol hyd at ddim). Bydd swm y rhyddhad yn ddibynnol ar drothwyon gwerthoedd ardrethol hyd at uchafswm gwerth ardrethol o £12,000. Mae'r tabl isod yn dangos esiamplau o lefelau rhyddhad:

Tabl lefelau rhyddhad
Gwerth ardrethol  % y rhyddhad
 0 - 6,000  100
 7,000  83.4
 8,000  66.6
 9,000  50
 10,000  33.3
 11,000  16.6
 12,000  Dim

Mae’r addasiadau yn cael eu hegluro gan Lywodraeth Cymru.

Os nad ydych yn sicr o’r lefel rhyddhad sydd ar gael i chi, i drafod telerau talu, neu am ragor o wybodaeth gyffredinol am ryddhad trethi cysylltwch â ni: 

Rhyddhad ar gyfer elusennau a sefydliadau nid er-elw

Cynllun rhyddhad elusennol a sefydliadau nid-er-elw yn weithredol o 1 Ebrill 2018 yn effeithiol o 1 Ebrill 2019.

Rhais i'r Cyngor roi 12 mis o rybudd cyn newid unrhyw ryddhad sydd wedi ei ganiatáu yn barod.

(Plîs nodwch fod categorïau ar gyfer rhyddhad dewisol ar gyfer sefydliadau penodol wedi cael eu dileu - National Trust, RSPCA, RSPB, Cymdeithasau Tai)

Ffurflen gais

Eiddo gwag / Eiddo rhannol wag

Eiddo gwag

Os yw eiddo heb ei feddiannu, does dim angen talu trethi busnes am 3 mis.

Yn achos ffatrïoedd a warysau, does dim angen talu am 6 mis.

Does dim angen talu trethi busnes ar eiddo sydd heb ei feddiannu:

  • os yw’r gwerth ardrethol o dan £2,600
  • os yw’n adeilad rhestredig
  • os yw’n eiddo i fethdalwr
  • os oes gwaharddiad cyfreithiol ar feddiannu’r adeilad.


Eiddo rhannol wag

Os yw rhan o eiddo heb ei feddiannu, a bod y Cyngor yn credu y bydd yn rhannol wag am gyfnod byr, gall y Cyngor drafod â’r Swyddfa Brisio a chodi trethi am y rhan o’r adeilad sy’n cael ei meddiannu yn unig.

Rhyddhad ardrethi trosiannol

Mae Rheoliadau Ardrethu Annomestig (Symiau a Godir) (Cymru) 2016 yn gwneud darpariaeth ar gyfer rhyddhad trosiannol i fusnesau bach y mae’r ailbrisio hereditamentau annomestig sy’n cael effaith o 1 Ebrill 2017 yn cael effaith andwyol arnynt. Mae manylion llawn gan gynnwys y meini prawf cymhwysedd, yr eithriadau, y gofynion gweithdrefnol a’r rhyddhadau ardrethi perthnasol ar gael gan yr awdurdod bilio.

Cymorth gwladwriaethol

Gallai rhyddhad rhag talu ardrethi annomestig fod yn gyfystyr â chymorth gwladwriaethol. Mae’n gyfreithlon pan fo’n cael ei ddarparu yn unol â Rheoliad y Comisiwn (EU) 1407/2013 ar gymorth de minimis. Mae’r rheoliad de minimis yn caniatáu i fenter gael hyd at €200,000 o gymorth ‘de minimis’ dros gyfnod treigl o dair blynedd. Os ydych yn cael, neu wedi cael, unrhyw gymorth ‘de minimis’ a roddwyd yn ystod y flwyddyn ariannol gyfredol neu’r ddwy flynedd ariannol flaenorol (o unrhyw ffynhonnell), dylech hysbysu’r awdurdod bilio ar unwaith am fanylion y cymorth a gafwyd.

Rhyddhad Ardrethi Stryd Fawr a Manwerthu

Lansiodd Llywodraeth Cymru gynllun rhyddhad ardrethi’r stryd fawr ym mis Ebrill 2017, i ddarparu cymorth wedi’i dargedu ar gyfer busnesau a effeithir gan yr ailbrisio annibynnol a chan dwf gwerthu ar y we.

Mae’r cynllun wedi cael ei ymestyn am flwyddyn arall. Bydd y cynllun diwygiedig ar gyfer 2019-2020 yn mynd gryn dipyn ymhellach nag yn y blynyddoedd diwethaf ac yn darparu cymorth i bob manwerthwr yng Nghymru sydd â gwerth ardrethol o hyd at £50,000.

Bydd y cynllun yn rhoi cymorth o hyd at £2,500 tuag at filiau ardrethi annomestig eiddo manwerthu sydd â gwerth ardrethol o hyd at £50,000. 

Yn ogystal â chynyddu’r cymorth sydd ar gael i fanwerthwyr y stryd fawr, bydd y cynllun yn helpu manwerthwyr mewn lleoliadau eraill. Ymysg y rhai fydd yn elwa ar y rhyddhad hwn bydd cwmnïau sy’n meddiannu eiddo manwerthu megis siopau, bwytai, caffis, tafarnau a bariau gwin.

Dyma’r meini prawf cymhwyso i fusnesau ar gyfer y cynllun diwygiedig i roi rhyddhad ardrethi i fanwerthu a’r stryd fawr:

  1. Hereditamentau a ddefnyddir yn llwyr neu’n bennaf ar gyfer gwerthu nwyddau i aelodau o’r cyhoedd sy’n ymweld â nhw.
  2. Hereditamentau a ddefnyddir yn llwyr neu’n bennaf ar gyfer darparu gwasanaethau manwerthu i aelodau o’r cyhoedd sy’n ymweld â nhw..
  3. Hereditamentau a ddefnyddir yn llwyr neu’n bennaf ar gyfer gwerthu bwyd a/neu ddiod i aelodau o’r cyhoedd sy’n ymweld â nhw.

Ni fydd y rhyddhad yn cynnwys:

  1. Hereditamentau sydd wedi’u prisio’n uwch na £50,000.
  2. Hereditamentau nad ydynt yn rhesymol hygyrch i aelodau o’r cyhoedd sy’n ymweld â nhw.
  3. Hereditamentau nad ydynt wedi’u meddiannu
  4. Hereditamentau sy’n derbyn rhyddhad ardrethi elusennol gorfodol.

Am fanylion pellach o’r cynllun gweler wefan Llywodraeth Cymru